Het is de intens zoete geur die mijn gedachten wegleidt van het hardlopen en mee terug neemt in de tijd. In mijn kinderjaren hing hij zomers bijna overal, maar pas nu ik hem weer ruik, bedenk ik me dat je bijna nergens meer rozenbottels ziet.

Vroeger stonden ze waar je maar keek: rond het schoolplein, als afscheiding tussen  straat en stoep en om de speeltuin. Afhankelijk van met wie er bij je in de buurt was, was dat fantastisch of verschrikkelijk. Over het algemeen was het veiliger om met meisjes bij de rozenbottels te spelen, maar je had het natuurlijk altijd niet voor het kiezen.

Rozenbottelstruiken zijn breed inzetbaar. Toen ik jonger was, waren mijn vriendinnen en ik vooral geïnteresseerd in de roze en witte bloemblaadjes. We plukten er zoveel we konden vasthouden om vervolgens het veel te zoete ‘parfum’ eruit te persen. Dat was erg arbeidsintensief, vaker kozen we er daarom voor de blaadjes te laten weken in water, in de hoop lekker ruikend parfumwater over te houden.

We gebruikten de blaadjes ook om potpourri van te maken. Eigenlijk had ik geen idee wat dat precies was, potpourri, en zelfs nu begrijp ik de bedoeling ervan niet echt. Desalniettemin namen we handenvol blaadjes mee naar huis om daar in de zon op een oude krant te drogen tot ze knisperig hard waren. Meestal kwam het niet zover; mijn ouders gooiden de parfum en de potpourri weg zodra ik maar even de andere kant op keek of ergens anders aan dacht.

Jongens kenden over het algemeen weinig waarde toe aan de bloemblaadjes, zij vonden de rozenbottels zelf interessanter. Vooral vlak voor ze rijp zijn, zijn de vruchten keihard, wat ze ideaal maakt om elkaar mee te bekogelen. Rozenbottels keilen, heette dat, maar ik was er geen fan van, want de jongens gooiden altijd veel te hard en zelfs afweren deed pijn.

Als het keilen niet leuk meer was, gingen sommigen nog een stapje verder: ze duwden elkaar gewoon in de struiken. Door alle stekels kwam je vol schrammen en krassen uit de bosjes gekropen, bloed liep in een dun straaltje van je knie naar je scheen.

Eén toepassing van rozenbottels was echter zowel bij meiden als jongens populair. Het geheim van de rozenbottel schuilt namelijk aan de binnenkant van de vrucht: de pitjes. Kleine, lichtgele zaadjes met heel kleine haartjes eraan. Ideaal om bij je vrienden in de nek te gooien en hen gigantische jeuk te bezorgen.

Ik ben al ver voorbij de struiken gerend wanneer ik me bedenk dat je tegenwoordig bijna nergens meer rozenbottels ziet. Waarom zou dat zijn? Er is immers zoveel lol mee te beleven! Anderzijds: als ze nog wel rond ieder schoolplein of speeltuin stonden, hoeveel pleisters zou ik dan op de knieën van mijn meiden moeten plakken? Hoeveel potpourri zou er verspreid door ons huis liggen en wat voor zoete walm zou er hangen door alle parfum? Misschien is het wel beter zo.